Muzykoterapia to fascynująca dziedzina, która łączy w sobie sztukę i naukę, wykorzystując moc dźwięków do wspierania zdrowia fizycznego i emocjonalnego. W artykule przyjrzymy się, co kryje się pod pojęciem muzykoterapii, jakie mechanizmy stoją za jej działaniem i w jakich schorzeniach może ona przynieść ulgę i wsparcie.

Co to jest i jak działa muzykoterapia?

Muzykoterapia, zwana również terapią muzyczną, to metoda lecznicza wykorzystująca muzykę w celu osiągnięcia określonych celów terapeutycznych. Jest to uznana forma terapii, w której specjalnie przeszkolony muzykoterapeuta stosuje interwencje muzyczne, aby pomóc klientom poprawić ich zdrowie psychiczne i fizyczne. Techniki te mogą obejmować słuchanie muzyki, tworzenie muzyki, śpiew, ruch do muzyki oraz inne aktywności związane z muzyką.

Mechanizm działania muzykoterapii jest złożony i może wpływać na różne obszary ludzkiego funkcjonowania. Wprowadza ona stan relaksacji, pomaga w redukcji stresu, poprawia nastrój i przyczynia się do lepszego radzenia sobie z bólem. Z punktu widzenia neurologicznego, muzyka może stymulować pracę obu półkul mózgowych, co sprzyja lepszej integracji procesów poznawczych.

Muzykoterapia wykorzystuje również efekt entrainmentu, czyli synchronizacji rytmu biologicznego organizmu z rytmem muzyki, co może prowadzić do regulacji częstości oddechu, tętna czy ciśnienia krwi. Zabiegi te potrafią również wpływać na poziom hormonów stresu, takich jak kortyzol, oraz zwiększać produkcję endorfin – naturalnych substancji przeciwbólowych produkowanych przez organizm.

Stosowanie muzykoterapii jest zalecane w przypadku wielu schorzeń i zaburzeń, takich jak depresja, lęki, zaburzenia stresowe, autyzm, choroby neurodegeneracyjne (np. choroba Alzheimera), a także w leczeniu bólu przewlekłego i wsparciu pacjentów onkologicznych. Terapia ta jest również wykorzystywana w pracy z osobami z ograniczoną zdolnością komunikacji, gdzie muzyka może stać się środkiem wyrazu przekraczającym bariery werbalne.

W naszym artykule zagłębimy się w te kwestie, aby odpowiedzieć na pytanie, czy muzykoterapia może faktycznie stanowić „lekarstwo na duszę i ciało”.

Muzykoterapia – w jakich chorobach jest wykorzystywana?

Muzykoterapia znajduje zastosowanie w szerokiej gamie schorzeń i problemów zdrowotnych. Jest wykorzystywana zarówno w leczeniu zaburzeń psychicznych, jak i wspomaganiu terapii chorób somatycznych.

Choroby psychiczne i zaburzenia emocjonalne

Wśród zaburzeń psychicznych, w których muzykoterapia okazuje się być pomocna, można wymienić depresję, lęki, stres pourazowy (PTSD), zaburzenia afektywne dwubiegunowe, schizofrenię oraz różnego rodzaju zaburzenia lękowe. Sesje muzykoterapeutyczne pomagają w redukcji napięcia emocjonalnego, poprawiają nastrój oraz wzmacniają zdolność do radzenia sobie ze stresem.

Choroby neurologiczne

W przypadku chorób neurologicznych, takich jak choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane czy choroba Alzheimera, muzykoterapia może przyczyniać się do spowolnienia procesów degeneracyjnych, a także pomagać w utrzymaniu funkcji poznawczych i motorycznych. Stosuje się ją również w rehabilitacji po udarach mózgu, gdzie może wspierać proces odzyskiwania mowy i zdolności motorycznych.

Choroby somatyczne

Muzykoterapia wykorzystywana jest także w leczeniu chorób somatycznych, takich jak nadciśnienie tętnicze, choroby sercowo-naczyniowe, astma czy przewlekły ból. Dźwięki muzyki mogą przynosić ulgę w bólu, obniżać ciśnienie krwi, poprawiać funkcje oddechowe oraz wspomagać relaksację i poprawę samopoczucia.

Onkologia i paliatywność

W onkologii muzykoterapia służy jako wsparcie w łagodzeniu skutków ubocznych chemioterapii, zmniejszeniu uczucia lęku i poprawie jakości życia pacjentów. W hospicjach i opiece paliatywnej skupia się na łagodzeniu cierpień, zarówno fizycznych, jak i emocjonalnych, umożliwiając chorym godne i spokojne przeżywanie ostatnich chwil życia.

Pediatria

W pediatrii muzykoterapia jest stosowana do łagodzenia lęku u dzieci przed zabiegami medycznymi, pomaga w leczeniu zaburzeń rozwojowych, takich jak autyzm czy ADHD, oraz wspiera rozwój emocjonalny i społeczny.

Rozmaite techniki muzykoterapeutyczne, od słuchania muzyki po tworzenie własnych kompozycji, są dostosowywane do indywidualnych potrzeb pacjenta, zawsze z naciskiem na holistyczne podejście do zdrowia. Dzięki swej uniwersalności i zdolności do dotarcia do głębokich warstw psychiki, muzykoterapia otwiera nowe możliwości w obszarze leczenia oraz zapewnia wsparcie w procesie zdrowienia.

Źródło: https://www.relax-med.pl/